Czujniki dymu mogą pomóc w zapobieganiu rozprzestrzenianiu się pożaru w całym domu. Chociaż cel ich montażu zawsze jest taki sam, to istnieją różne typy, które działają w nieco odmienny od siebie sposób, dlatego dedykowany jest do pomieszczeń o różnych uwarunkowaniach i przeznaczeniu. Z tego artykułu dowiesz się, jakie rodzaje czujników dymu są dostępne na rynku, w jaki sposób działają, który powinieneś wybrać do swojego domu, gdzie i w jaki sposób je zamontować.
Jak działa czujnik dymu?
Czujka dymu to element zabezpieczeń przed zdarzeniami losowymi. Jest to urządzenie wykrywające jego obecność w pomieszczeniu, która wywołana jest zazwyczaj pojawieniem się ognia. Gdy czujnik wykryje dym, uruchamia sygnał dźwiękowy, aby ostrzec mieszkańców o zagrożeniu. Dzięki temu ci mogą podjąć działania ratownicze i uniknąć utraty życia lub zdrowia, a często także strat materialnych bowiem sygnał ostrzegawczy nadawany jest przez czujkę natychmiast po wykryciu dymu, co pozwala skutecznie zapobiec rozprzestrzenianiu się pożaru. Nie każdy czujnik dymu działa jednak w ten sam sposób. Istnieją różne technologie, choć niektóre są mniej popularne. Jakie zatem rodzaje czujek są dostępne na rynku?
Czujka dymu — rodzaje
Na rynku dostępne są głównie dwa rodzaje czujek dymu – izotopowe, zwane także jonizacyjnymi i optyczne, które nazywane są także fotoelektrycznymi. Nazwy te zawdzięczają technologiom, jakie wykorzystują do wykrywania dymu. Choć te pierwsze rzadziej montowane są w domach z uwagi na obawy o promieniowanie radioaktywne. O tym, czy faktycznie warto się go bać, opowiemy za chwilę. Zaczniemy bowiem od czujek optycznych.
Czujniki optyczne (fotoelektryczne)
Jak sama nazwa wskazuje, działanie czujników fotoelektrycznych opiera się na wykorzystaniu właściwości światła, choć należy tu rozróżnić dwa różne typy czujników: absorpcyjne, które je pochłaniają i dyspersyjne, które je rozpraszają.
- Absorpcyjne czujniki dymu zbudowane są z dwóch elementów — emitera wiązki podczerwieni i odbiornika, do którego ta wiązka ma trafić. O ile w pomieszczeniu nie ma dymu, wysłana przez emiter wiązka w całości trafia do odbiornika, jeśli jednak dym się pojawi, część wiązki zostanie przez niego zaabsorbowana i do odbiornika nie trafi. Wówczas czujka uruchomi alarm.
- W przypadku dyspersyjnych czujników układ elektroniczny emituje wiązkę podczerwieni wewnątrz obudowy, a gdy dostanie się tam dym i zostanie ona przerwana, wówczas uruchomi się sygnał alarmowy.
Czujniki izotopowe (jonizacyjne)
Czujniki izotopowe działają zupełnie inaczej niż optyczne. Przede
wszystkim dlatego, że
zamiast właściwości światła, wykorzystują powietrze. W czujniku izotopowym
(jonizacyjnym) znajdują się dwie komory, z których jedna jest oddzielona od drugiej
płytką elektromagnetyczną. W jednej znajduje się odizolowane powietrze, które stanowi
wzorzec atmosfery, do drugiej z kolei dopływa powietrze z zewnątrz. Gdy znajdzie się w
nim dym, ruch cząstek, przepływających wzdłuż pola elektromagnetycznego, wytwarzanego
przez płytkę zostaje zakłócony i uruchamia się sygnał alarmowy.
Choć istnieją badania świadczące na korzyść czujników optycznych, to wielu specjalistów
tej tematyki, uważa czujniki izotopowe jako bardziej skuteczne.
Niestety z uwagi na
obecność materiału promieniotwórczego w swojej budowie są one mniej popularne, zwłaszcza
w budynkach mieszkalnych. Choć są na tyle zabezpieczone, że nie mają negatywnego wpływu
na organizm człowieka.
Gdzie zamontować czujnik dymu?
Czujniki dymu montowane są z reguły w miejscach, które najbardziej narażone są na powstanie ognia. Dlatego z reguły pojawiają się w kuchni. Tymczasem wystarczy tylko iskra, spowodowana zwarciem instalacji elektrycznej, aby powstał pożar. Nie trudno o nią w salonie, gdzie za telewizorem zwykle leży kilkanaście poskręcanych ze sobą kabli od sprzętu RTV. Nie trudno o nią także w łazience, gdzie łatwo może dojść do zwarcia w instalacji, kiedy woda dostanie się do kontaktu albo zaleje przewód od pralki czy suszarki. Dlatego warto również zabezpieczyć się w inne rodzaje czujek alarmowych, które mogą uchronić Twój dom przed niebezpieczeństwem.
Czujnik dymu w kuchni
Jeśli zastanawiasz się, w jakim miejscu najlepiej zainstalować czujnik,
to zwróć uwagę
na to, że montaż bezpośrednio przy kuchence, wentylatorze, drzwiach czy oknach, nie jest
dobrym pomysłem. Niezależnie od rodzaju czujnika, jaki wybierzesz, jego praca w tych
miejscach może zostać łatwo zakłócona. Dlatego wybór odpowiedniego modelu do kuchni ma
duże znaczenie.
Choć wszystkie czujniki dymu powinno się montować na środku sufitu z
dala od różnego
rodzaju źródeł zakłóceń, to już samo gotowanie potrafi zakłócić działanie niektórych
modeli. Warto sprawdzić, czy ten, który zamierzasz kupić, rozpoznaje rodzaje dymu i
jakie ma parametry czułości.
Jak dobrać czujnik dymu?
Ryzyko wystąpienia ognia w domu wcale nie jest takie małe i to nie tylko w kuchni.
Dlatego warto mieć zainstalowane detektory w różnych miejscach.
Specjaliści od ochrony
pożarowej zalecają przynajmniej 1 czujnik na kondygnację, ale wszystko
zależy od
powierzchni, jaką będzie musiał objąć swoim działaniem. Jeśli bowiem 1 kondygnacja ma
100 m2 to 1 czujnik może okazać się niewystarczający. Ponadto może być słabo słyszalny z
dużej odległości. Na co więc zwrócić uwagę, wybierając czujnik dymu do
domu?
Przy zakupie detektora dymu, zwróć uwagę na:
- sposób jego zasilania — zwykle zasilany jest bateriami lub akumulatorem, rzadziej podłączany do sieci elektrycznej, a niektóre modele mogą być zasilane różnymi źródłami;
- powierzchnię pracy detektora — jaki obszar są w stanie objąć — niektóre czujniki obejmują swoim działaniem powierzchnię 15, inne 30, a jeszcze inne 50 m2 w promieniu instalacji;
- poziom głośności — czy jest wystarczający, czy będzie słyszalny z drugiego pomieszczenia i czy można go regulować;
- funkcje dodatkowe — niektóre detektory dymu umożliwiają także czadu lub innych gazów.
Jak podłączyć czujnik dymu?
Czujniki dymu zwykle są zasilane na baterie, które łatwo wymienić, choć to nie jedyna
ich zaleta. Tego typu zasilanie pozwala na działanie czujnika także w momencie braku
zasilania z sieci energetycznej w sytuacjach awaryjnych, co mogłoby także wywoływać
fałszywe alarmy. Niektóre modele mogą być zasilane także akumulatorowo, a jeszcze inne
właśnie przewodowo z sieci elektrycznej.
Montaż takiego czujnika zawsze powinien odbywać się na suficie, najlepiej na jego
środku, aby mógł objąć swoim działaniem jak największą powierzchnię pomieszczenia.
Wiesz już, jaki czujnik dymu wybrać i jaka jest zasada działania tego typu detektorów,
ale to nie jedyne urządzenia wykrywające różne zagrożenia, jakie mogą czyhać na Twoje
bezpieczeństwo. Sprawdź także inne czujki,
systemy alarmowe i metody ochrony osób i mienia.
Przeczytaj także: Solid Group || Jakie są rodzaje czujek alarmowych?
