Podczas pożaru to nie ogień, ale dym stanowi największe zagrożenie dla życia. Ubezpieczenie mieszkania od takich ryzyk to nie wszystko. Skuteczne oddymianie klatki schodowej jest kluczowym elementem bezpieczeństwa całego budynku. Zobacz, jak działa system oddymiania grawitacyjnego i jaką dokładnie rolę pełni w trakcie pożaru.

Czym jest system oddymiania klatki schodowej i dlaczego jest niezbędny?

System oddymiania klatki schodowej to jedno z najważniejszych zabezpieczeń przeciwpożarowych w budynkach wielokondygnacyjnych. Jego głównym zadaniem jest usunięcie dymu i gorących gazów z pionowych dróg ewakuacyjnych, czyli klatek schodowych, jeśli dojdzie do pożaru.

Dzięki temu można zachować drożność dróg oddechowych, co bezpośrednio wpływa na bezpieczeństwo osób przebywających w budynku oraz skuteczność akcji ratowniczej i straży pożarnej.

Jak działa system oddymiania grawitacyjnego?

W przypadku wykrycia pożaru w budynku przez czujniki dymu lub system SSP dochodzi o automatycznego otwarcia klapy oddymiającej. Jest ona umieszczona na najwyższej kondygnacji klatki schodowej - najczęściej w dachuu lub w górnej części ściany zewnętrznej. Jednocześnie otwierają się nawiewniki (np. w drzwiach wejściowych lub oknach na niższych piętrach). To tą drogą dostaje się do środka świeże powietrze.

Dzięki temu powstaje naturalny ciąg powietrza, który wypycha dym i gorące, trujące gazy na zewnątrz budynku. Proces ten nie wymaga użycia wentylatorów ani zasilania mechanicznego. System działa wyłącznie dzięki sile fizyki.

Rodzaje systemów oddymiania klatek schodowych

Wybór systemu odprowadzania dymu z klatki schodowej zależy od kilku czynników:

  • wysokości budynku,
  • przeznaczenia budynku,
  • układu komunikacyjnego,
  • obowiązujących przepisów.

W praktyce stosuje się cztery typy takich rozwiązań.

Oddymianie grawitacyjne

To najprostszy i najbardziej ekonomiczny wariant, który wykorzystuje do działania naturalny ciąg termiczny. Dym unoszący się ku górze jest usuwany przez klapy oddymiające rozmieszczone w odpowiednich partiach budynku. Powietrze kompensacyjne napływa przez otwory napowietrzające na niższych kondygnacjach.

System ten nie wymaga zasilania w trakcie pracy. dlatego jest niezawodny nawet w przypadku awarii prądu. Najlepiej sprawdza się w obiektach do pięciu kondygnacji.

Oddymianie mechaniczne

W takiej wersji systemu dym jest aktywnie usuwany przez wentylatory wyciągowe - tworzą one kontrolowany przepływ powietrza. Systemy mechaniczne są bardziej niezależne od warunków zewnętrznych i skuteczne w wysokich budynkach, gdzie nie wystarcza sama grawitacja. Wymagają jednak zasilania i regularnej konserwacji. Ich zaletą jest precyzyjne sterowanie przepływem powietrza. Pozwala to na szybkie oczyszczenie klatki schodowej z dymu.

Systemy hybrydowe

Taki system oddymiania łączą zalety oddymiania grawitacyjnego i mechanicznego. W normalnych warunkach działają pasywnie, a w sytuacjach krytycznych - wspomagane przez wentylatory. Zapewniają dużą efektywność przy umiarkowanych kosztach Hybrydowe systemy oddymiania są szczególnie polecane do montażu w budynkach o zróżnicowanej strukturze, w których warunki mogą zmieniać się dynamicznie.

Jakie są elementy systemu oddymiania klatki schodowej?

System oddymiania dróg ewakuacyjnych w klatce schodowej to złożony układ urządzeń. Współdziałają one ze sobą, aby w razie pożaru skutecznie usunąć dym i toksyczne gazy z pionowych dróg ewakuacyjnych. Jego zadaniem jest zapewnienie bezpiecznych warunków ewakuacji i wsparcie służb ratowniczych.

W skład typowego systemy oddymiania wchodzą:

  • klapy oddymiające,
  • kurtyny dymowe,
  • okna oddymiające,
  • wentylacja pożarowa, system napędów.

W momencie zagrożenia i wykrycia go przez czujniki, system wysyła sygnał do centrali, która uruchamia cały proces odprowadzania dymu i ciepła. Warto , aby system oddymiania działał integralnie z systemem alarmowym.

Urządzenia oddymiające a przepisy prawa

Systemy oddymiania klatek schodowych nie tylko zwiększają bezpieczeństwo ewakuacji, ale są obowiązkowe w wielu typach budynków. Zgodnie z polskim prawem budowlanym i przepisami przeciwpożarowymi należy stosować w budynkach niskich, średniowysokich i wysokich, w których znajdują się strefy pożarowe zagrożenia ludzi.

Istnieją także szczególne wymogi co do montażu systemów oddymiających, m.in.:

  • instalacja musi mieć doprowadzony stały dopływ powietrza z zewnątrz,
  • system oddymiający musi skutecznie i szybko odprowadzać dym, aby zapewnić sprawną ewakuację,
  • elementy oddymiające powinny stosowane zgodnie z przeznaczeniem przewidzianym przez producenta.

Uwaga! Każde urządzenie oddymiające od klapy po centralę musi mieć świadectwo dopuszczenia CNBOP lub oznaczenie CE. Dotyczy to m.in. odporności ogniowej, szczelności dymowej, czasu reakcji i wydajności przepływu powietrza.