Kąt widzenia kamery to jeden z najważniejszych parametrów, który należy wziąć pod uwagę przy doborze odpowiedniego sprzętu do monitoringu. Od tej wartości zależy, jak dużą powierzchnię obejmie kamera i jak szczegółowy będzie obraz. Zbyt wąski kąt może uniemożliwić pełną obserwację obiektu, z kolei zbyt szeroki może powodować zniekształcenia i utratę detali.

W tym artykule wyjaśniamy, co dokładnie oznacza kąt widzenia, od czego zależy i jak dobrać odpowiednią kamerę do konkretnych warunków.

Co to jest kąt widzenia kamery?

Kąt widzenia (pole widzenia) kamery to wartość określająca, jaki obszar monitorowanego terenu będzie widoczny w kadrze kamery. Większy przetwornik pozwala na uzyskanie lepszej jakości obrazu i może wpływać na szersze pole widzenia, szczególnie w połączeniu z odpowiednim obiektywem. Parametr ten wyrażany jest w stopniach (°) i odnosi się do poziomu, na którym kamera „widzi” przestrzeń przed sobą.

W praktyce oznacza to, że:

  • kamera z szerokim kątem widzenia (np. 100-120°) idealnie sprawdzi się tam, gdzie zależy nam na objęciu całej przestrzeni — np. w sklepach, holach czy otwartych biurach.
  • kamera z wąskim kątem widzenia (np. 30-60°) będzie lepszym wyborem do obserwacji konkretnych obiektów z dużej odległości — np. bram wjazdowych, kas czy drzwi wejściowych.

Od czego zależy kąt widzenia kamery?

Na kąt widzenia kamery wpływa kilka elementów układu optycznego. Omówmy je kolejno.

Ogniskowa obiektywu

Ogniskowa obiektywu to parametr wyrażany w milimetrach (mm), który określa odległość między przetwornikiem światła a centrum optycznym obiektywu. Im niższa wartość ogniskowej, tym szerszy kąt widzenia.

Przykład ogniskowych:

  • 2.8 mm — bardzo szeroki kąt (do 120°), idealny do ujęć ogólnych,
  • 4 mm — standardowy kąt widzenia (ok. 90°),
  • 6 mm i więcej — węższy kąt, ale większy zasięg i szczegółowość obrazu.

Rozmiar przetwornika (matrycy)

Matryca (przetwornik obrazu) to element odpowiedzialny za przekształcanie światła na sygnał cyfrowy. Im większa matryca, tym więcej światła rejestruje i tym szersze może być pole widzenia. W kamerach CCTV przetworniki najczęściej mają rozmiar 1/2.7", 1/3" lub 1/4".

Rodzaj obiektywu

Obiektyw w kamerze może być:

  • Stałoogniskowy — ma niezmienny kąt widzenia (np. 2.8 mm),
  • Zmiennoogniskowy — pozwala ręcznie regulować ogniskową i dostosować kąt widzenia do potrzeb,
  • Motozoom — regulacja kąta widzenia odbywa się zdalnie, bez potrzeby fizycznej zmiany ustawień kamery.

Jak określić odpowiedni kąt widzenia kamery?

Jak dobrać odpowiedni kąt widzenia? Zależy to od kilku rzeczy:

  • celu monitoringu — czy chcesz objąć całe pomieszczenie, czy np. tylko kasę fiskalną,
  • rozmiaru obserwowanego obszaru — im większy obszar, tym szerszy kąt może być potrzebny,
  • odległości pomiędzy kamerą a monitorowanym punktem — im większa odległość, tym węższy kąt (i większa ogniskowa),
  • rodzaju obiektu — inne parametry sprawdzą się w sklepie, inne w hali przemysłowej, jeszcze inne na zewnątrz budynku.

Dla porównania:

Ogniskowa obiektywu Przybliżony kąt widzenia Typowe zastosowanie
2.8 mm ok. 110-120° monitoring całego pomieszczenia
4 mm ok. 90° ogólny nadzór w sklepie lub biurze
6 mm ok. 60° obserwacja wejścia, bramy, konkretnego punktu
12 mm i więcej poniżej 40° szczegółowa obserwacja z dużej odległości

Czy szerszy kąt widzenia to zawsze lepszy wybór?

Nie zawsze. Choć szeroki kąt widzenia umożliwia objęcie większej powierzchni, niesie ze sobą pewne ograniczenia:

  • obraz może być mniej szczegółowy — trudno zidentyfikować twarz czy tablicę rejestracyjną,
  • zniekształcenia — zwłaszcza w przypadku kamer typu "rybie oko",
  • potrzeba większej rozdzielczości, by zachować czytelność obrazu w całym polu widzenia.

Dlatego wybór kąta widzenia zawsze powinien być dostosowany do konkretnego zastosowania i warunków montażu kamery.

Czy kąt widzenia można regulować?

Tak, kąt widzenia kamery można regulować, o ile urządzenie zostało wyposażone w obiektyw zmiennoogniskowy lub motozoom. W przypadku kamer z obiektywem stałoogniskowym (np. 2.8 mm), kąt widzenia jest niezmienny — aby go zmodyfikować, trzeba wymienić obiektyw lub zastosować inną kamerę.

Kamery z regulowaną ogniskową pozwalają dopasować pole widzenia do konkretnej sytuacji bez konieczności zmiany urządzenia. W modelach z motozoomem regulacja odbywa się zdalnie — np. przez aplikację lub rejestrator NVR.

Warto wiedzieć, że regulacja kąta widzenia przez zmianę ogniskowej nie jest tym samym co cyfrowe powiększanie obrazu — różni się jakością i efektem końcowym.

Jak zwiększyć kąt widzenia kamery?

Aby zwiększyć kąt widzenia, możesz:

  • zastosować kamerę z mniejszą ogniskową — np. 2.8 mm zamiast 6 mm,
  • wybrać model z szerokokątnym obiektywem — lub typem „fisheye”, który zapewnia nawet 180°,
  • zmienić pozycję montażu — np. przesunąć kamerę wyżej lub na róg pomieszczenia, by objęła większy obszar,
  • użyć kamery panoramicznej lub obrotowej — która dzięki mechanizmowi PTZ (pan-tilt-zoom) pokryje znacznie większą powierzchnię.

Jak zmniejszyć kąt widzenia kamery?

Aby zmniejszyć kąt widzenia, wystarczy:

  • zastosować obiektyw o większej ogniskowej — np. 6 mm, 12 mm lub nawet 25 mm,
  • skorzystać z opcji zoomu optycznego — w kamerach z motozoomem lub zmiennoogniskowych,
  • ustawić kamerę bliżej konkretnego obiektu — co pozwoli skupić się na szczegółach, a nie na całej przestrzeni,
  • użyć maskowania cyfrowego (privacy masking) — by ograniczyć widoczność wybranych obszarów w polu widzenia.

Zmniejszanie kąta przydaje się tam, gdzie konieczna jest identyfikacja — np. twarzy, tablic rejestracyjnych czy konkretnych zachowań.

Typ kamery ma znaczenie — czyli jakie urządzenie do jakiego miejsca?

Wybór odpowiedniego kąta widzenia zależy nie tylko od ogniskowej czy rozmiaru matrycy. Duże znaczenie ma również typ kamery, który determinuje sposób montażu, możliwości regulacji i zastosowanie. Oto kilka przykładów najczęściej stosowanych modeli:

Kamera kopułkowa (dome)

  • Często montowana na suficie w biurach, sklepach, recepcjach.
  • Zazwyczaj posiada szeroki kąt widzenia (2.8 mm – 4 mm), co pozwala objąć większą część pomieszczenia.

Kamera tubowa (bullet)

  • Stosowana na zewnątrz, np. przy wejściach, na elewacjach, w magazynach.
  • Często wyposażona w obiektyw zmiennoogniskowy lub o większej ogniskowej (6 mm – 12 mm), dzięki czemu dobrze sprawdza się w obserwacji konkretnych punktów z większej odległości.

Kamera obrotowa (PTZ)

  • Używana na dużych przestrzeniach: parkingi, hale, place budowy.
  • Dzięki funkcjom obrotu, pochylenia i zoomu pozwala na dynamiczne monitorowanie szerokiego terenu bez potrzeby stosowania wielu kamer.

Kamera „fisheye” (rybie oko)

  • Idealna do monitoringu 360° w centrach handlowych, bankach, salach konferencyjnych.
  • Zapewnia panoramiczny obraz całego pomieszczenia, ale może wprowadzać zniekształcenia przy brzegach kadru.

Kamera ukryta (miniaturowa)

  • Wykorzystywana do dyskretnego monitoringu np. w windach, małych pomieszczeniach, punktach kasowych.
  • Zazwyczaj ma szeroki kąt widzenia i kompaktowy rozmiar, ale ograniczoną jakość obrazu.

Wybierając typ kamery, warto więc wziąć pod uwagę nie tylko jej parametry techniczne, ale też to, gdzie i w jaki sposób będzie zamontowana oraz jakie zadanie ma spełniać.

Jakie kamery mają najszerszy kąt widzenia? Które mają nawet 180°

Kamery z obiektywem 2.8 mm oraz modele typu „fisheye” (rybie oko) mogą oferować kąt nawet 180°, a niektóre kamery obrotowe z zaawansowaną optyką — zbliżony do 360° (poprzez rotację i panoramiczne łączenie obrazu). To dobre rozwiązania w dużych sklepach, magazynach lub miejscach publicznych.

Podsumowanie: kąt widzenia to nie tylko liczba — to decyzja o jakości monitoringu

Kąt widzenia kamery to podstawowy parametr, który wpływa na to, co i jak zobaczysz na obrazie z monitoringu CCTV. Wybierając kamerę, warto zwrócić uwagę na ogniskową obiektywu, rozmiar przetwornika, rodzaj obiektywu oraz typ samego urządzenia. Nie zawsze szerszy kąt to lepsze rozwiązanie — czasem lepiej postawić na większą szczegółowość niż szeroką perspektywę.

Jeśli nie wiesz, jaka kamera będzie odpowiednia do Twojego obiektu, skontaktuj się z nami — pomożemy dobrać sprzęt, który najlepiej odpowie na Twoje potrzeby i zapewni skuteczny monitoring każdej powierzchni.